وفات حضرت «ابوطالب» عموی گرامی پیامبر اسلام (ص)

رهروِ راه‏گشا

http://www.hawzah.net/Hawzah/Magazines/MagArt.aspx?id=39076

هفتم رمضان، یادآور عروج بزرگ حامی پیامبرگرامی اسلام، حضرت ابوطالب علیه‏السلام است؛ مردی که در عمر سراسر تلاش و مجاهدت خود، با ایمانی راستینْ خدمات ارزنده‏ای در شکل‏گیری نظام نوپای اسلام، ارزانی داشت. سال دهم بعثت، سال حزن و اندوه پیامبر بود که یکی از دلایل این اندوه، از دست دادن عموی بزرگ‏وار ایشان است. یادش جاودان.

ولادت: 75 سال پیش از بعثت پیامبر، کودکی در شهر مکه به دنیا آمد که او را «عبدمناف» نامیدند. پدر او عبدالمطلب، رئیس مکه و بزرگ خاندان قریش، در آقایی و سروری، بر همه مردم شهر برتری داشت.کودک نورسیده او، همان عموی گرامی پیامبر اسلام بود که پس از ازدواج و تشکیل زندگی، خود نیز صاحب فرزند شد و با نام اولین‏کودکش یعنی «طالب» او نیز با کنیه «ابوطالب» مشهور گشت.

آینه تمام‏نمای پدر: عبدالمطلب، رئیس مکّه، دوازده پسر داشت که هر یک دارای ویژگی‏های خاص خود بودند، ولی از میان برادران، کسی که بیش از همه صفات و ویژگی‏های پدر را به ارث برده و خود را آینه تمام نمای او ساخته، ابوطالب بود. او به دلیل شخصیت والا و ممتازش، پس از فوت پدر، جانشین او گشت و تمام مسئولیت‏های او نیز به این جوان صالح و پرهیزکار سپرده شد.

ویژگیها: شایستگی ابوطالب در خدمت به مردم، رسیدگی به محرومان و پذیرایی از حاجیانِ کم‏درآمد، محبوبیت او را در میان مکّیان افزایش می‏داد.

تدبیر و هوشیاری او در بسیاری از مواقع، اوضاع ناآرام مکه را بهبود می‏بخشید و اختلاف میان مردم را کاهش می‏داد. ساکنان این شهر بزرگ او را با القابی چون «شیخ قریش» و «بزرگ حجاز» می‏خواندند و حکم او را در میان خود می‏پذیرفتند.ابوطالب، سیاست مداری توانا و در عین حال مهربان و مردم دار بود که هم اشراف قریش به او احترام می‏گذاشتند و هم محرومان و ستم دیدگان در کنار او به آرامش و امنیت می‏رسیدند. ذوق شاعری و حماسه سرایی ابوطالب، از دیگر ویژگی‏های او بود که از اندیشه بلند این مرد بزرگ نشان داشت. کسانی که در آثار او مطالعه و تحقیق کرده‏اند، روح تقوا و یکتاپرستی را در اشعار نغز و شیوای او دیده‏اند و بر اندیشه الهی و فطرت خدایی‏اش مُهر تأیید می‏زنند.

ازدواج: دختری را که ابوطالب برای همسریِ خود برگزید، فاطمه بنت اسد بود که از زنان مسلمان صدر اسلام نیز به شمار می‏آید. نسبت او و ابوطالب، به «هاشم بن عبدمناف» بزرگ خاندان بنی هاشم می‏رسد که بیانگر نژاد مشترک و اصالت خانوادگی این زوج جوان است.

ابوطالب از فاطمه صاحب شش فرزند شد که پسران او با نام‏های «طالبِ»، «عَقیل»، «جعفر» و «علی» علیه‏السلام هستند و «امِ‏هانی» کنیه یکی از دخترانش به نام «فاخته» است و «جُمانه» دختر کوچک ابوطالب نیز فرزند ششم اوست.

سرپرستی ازرسول اللّه‏: فاطمه بنت اسد می‏گوید: زمانی که عبدالمطلب در بستر مرگ قرار گرفت، بازماندگانش را فراخواند و آنان را به سرپرستی محمد صلی‏الله‏علیه‏و‏آله سفارش کرد.

فرزندان او که محمد را باهوش‏تر و داناتر از خود می‏دانستند، حق انتخاب را به این کودک هشت ساله واگذار کردند. محمد هم نیک به عموها و عمه‏های خویش نگریست و سپس از جا برخاست و کنار ابوطالب نشست. رئیس قریش نیز از این انتخاب راضی و خشنود گشت و خطاب به ابوطالب گفت: «به شخصیت و امانت داری تو اطمنیان دارم. برای محمد همان گونه باش که من برای او بودم».

نگین رسالت: ابوطالب، خود شخصا تربیت پیامبر اسلام صلی‏الله‏علیه‏و‏آله را به عهده گرفت و از سپردن او به دیگران خودداری کرد؛ چرا که او با تحقیق و مطالعه در کتاب‏های آسمانی، دریافته بود که این کودک یتیم، همان نگینِ رسالت است که باید تا زمان بعثت از آسیب کافران و گزند جاهلان در امان باشد. از این رو ابوطالب در نگه‏داری از محمد صلی‏الله‏علیه‏و‏آله بیش از فرزندان خویش می‏کوشید.می‏گویند که ابوطالب هنگام صرف غذا، به فرزندانش می‏گفت: «صبر کنید تا فرزندم محمد هم بیاید» و تنها وقتی آن حضرت می‏آمد، به دیگران اجازه می‏داد دست به طرف غذا ببرند چنان که خود به برادرش عباس گفته بود: «ساعتی محمد را از خود جدا نمی‏کنم و در تمام اوقات با او هستم».

ابوطالب در تمام سال‏های زندگی، محبت و فداکاری خویش را از محمد صلی‏الله‏علیه‏و‏آله دریغ نمی‏کرد و او را چون جان خویش عزیز و محترم می‏دانست.